Akran zorbalığı, çocukların kendilerini toplumdan dışlanmış hissetmesine, ileri yaşlarda sosyal yeteneklerinin zayıflamasına ve ruhsal sağlık problemlerin gelişmesine neden olmaktadır. Uzmanlar zorbalığın etkilerinin bir ömür boyu sürebileceğini ve buna neden olan etkenleri açıkladı.
Zorbalık, çocuğun bir veya daha fazla çocuk tarafından düzenli ya da aralıklı olarak negatif aktivasyonlara maruz kalması ya da ruhsal sıkıntıya yol açan, kötü niyetle yapılan, olumsuz ve yineleyici fiziksel ve/veya sözel eylem olarak tanımlanmaktadır. Okul zorbalığını ise, bir çocuğa bir veya daha fazla öğrenci tarafından kasıtlı olarak sürekli saldırgan davranışların uygulanması ve çocuğun bunlara karşı sürekli olarak korumasız durumda olması şeklinde ifade edebiliriz. Zorbalık, öğrencilerin güvenli ve korkusuz bir çevrede öğrenim görmelerini engelleyen ve okul çevresini negatif yönde etkileyen dünya çapında bir olaydır.
Zorbalık genellikle okullarda; sosyal dışlama, fiziksel, duygusal ve sözel zorbalık olarak karşımıza çıkmaktadır. Zorbalığı yapan tek bir birey olabileceği gibi gruplar tarafından da yapılabilmektedir.
Sosyal medya imkânlarının artması sözel ve duygusal zorbalık türlerinin artmasına ve çeşitlenmesine de katkıda bulunmaktadır. Okulda yaşanan zorbalıklar ve bunların sonuçlarına ilişkin çalışmalar, son yılların üzerinde en çok araştırma yapılan sosyal konularıdır. Bu ilginin nedenleri; zorbalığın kişisel ve sosyal bir sorun olması, gizli kalabilmesi ve sonuçlarının çocuklar üzerinde uzun süreli etkili olmasındandır. Okulların bulunduğu bölge ve okula giden çocukların sosyoekonomik düzeyleri zorbalığın şeklini etkilemektedir. Yaptığımız çalışmalar sonucu; sosyoekonomik düzeylerini yüksek, orta ve düşük olarak ayırdığımız farklı bölgelerdeki okullarda öğrencilerin maruz kaldığı zorbalıkları bir bilimsel araştırma çerçevesinde inceledik.
Bireysel gelişim sorunları; kişinin toplumda saygın bir yer edinememesi, şiddete ve madde bağımlılığına yatkınlık gibi istenmeyen sonuçlar olarak karşımıza çıkabilmektedir. Bu nedenle okullarda karşılaşılan zorbalığın çözümü için öncelikle bütün toplum kesimlerde farkındalığın artması gerekir. Okul dışından gelecek zorbalık etkileri için güvenlik tedbirleri alınmalıdır.
Anne ve babaların çocuklarındaki ruhsal ve davranışsal değişimleri yakından izleyerek fark etmeleri önemlidir. Ebeveynler çocuklarının arkadaşları ile ilişkilerini gözlemlemeli ve bunaltıcı olmadan aralıklı kontrol etmeleri yararlı olur. Öğretmenlerin dikkatli gözlemleri, birçok olumsuz gidişi baştan önlemeye yeterli olabilir. Bu konularda öğretmenler ve velilerin tecrübesini artıracak seminerler, örnek paylaşımları, ortak gruplar ve skeçler düzenlenebilir. Aile, öğretmen ve okul yönetimi iyi bir işbirliği içinde olmalıdır. Hem zorba hem de mağdurlar için gerektiğinde bireye yönelik psikolojik danışma hizmeti sunulmalıdır.
