Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) projeksiyonuna göre, Türkiye nüfusunun 2100 yılında 77 milyonun altına düşeceği tahmin ediliyor.
Mevcut demografik yapı devam ettiği varsayılan ana senaryo
Mevcut demografik yapı devam ettiği varsayılan ana senaryoya göre, 2023 yılında 85 milyon 372 bin 377 olan Türkiye nüfusunun 2030 yılında 88 milyon 188 bin 221’e, 2050 yılında ise 93 milyon 774 bin 618’e ulaşması beklenmektedir. 2050’li yılların ortalarına kadar nüfus artışının süreceği, ardından azalmaya geçeceği öngörülmektedir. 2100 yılında nüfusun 77 milyonun altına düşmesi beklenmektedir. 
Düşük senaryo
Düşük senaryoya göre, doğurganlık oranlarındaki hızlı düşüşün devam etmesi durumunda Türkiye nüfusunun 2044 yılında 89 milyon 959 bin 486 ile en yüksek seviyesine ulaşacağı, ancak 2100’de 55 milyonun altına düşeceği tahmin edilmektedir.
Yüksek senaryo
Yüksek senaryo, doğurganlığı artırıcı önlemlerin etkili olacağını varsayarak, Türkiye nüfusunun 2056’da 100 milyonun üzerine çıkacağını öngörmektedir.
Buna göre, Türkiye’de doğuşta beklenen yaşam süresi artarken nüfus yaşlanmaya devam edecektir. 2023 yılında 34 olan ortanca yaşın 2050’de 44,8’e, 2075’te 51,5’e ve 2100’de 52,2’ye ulaşması beklenmektedir.
Doğurganlık hızı
Toplam doğurganlık hızındaki düşüşle birlikte uluslararası göç eğilimindeki değişimler, geleceğe yönelik çeşitli varsayımlar içeren projeksiyonların yapılmasına yol açmıştır. Yenilenme düzeyinde kalmak için kadın başına düşen çocuk sayısının en az 2,1 olması gerektiği halde, 2023 yılında bu oran 1,51’e gerilemiştir. Bu düşüş, nüfus projeksiyonlarında dikkate alınan önemli bir faktör olmuştur.
Yaşlı nüfus
2023 yılı ADNKS sonuçlarına göre, yaşlı nüfusun toplam nüfus içindeki oranı ilk kez %10’un üzerine çıkmıştır. Ana senaryo kapsamında, bu oran 2050’de %23,1’e, 2075’te %31,7’ye ve 2100’de %33,6’ya ulaşacaktır.
Nüfusun yaş ve cinsiyet yapısındaki değişikliklerin devam etmesi beklenmektedir. 2023 ve 2075 yılları için yapılan nüfus piramidi analizlerinde, doğurganlıktaki azalış, yaşlı nüfustaki artış ve genç ile çalışma çağındaki nüfusun azalışı üç senaryoda da gözlemlenmektedir.
Çalışma çağındaki nüfus oranı
Çalışma çağındaki nüfus oranının 2023’te %68,3’ten 2050’de %61,9’a, 2075’te %55,9’a ve 2100’de %54,6’ya düşeceği öngörülmektedir. Çocuk nüfus oranının ise 2023 yılında %21,4 iken, 2050’de %15,1’e, 2075’te %12,4’e ve 2100’de %11,8’e düşmesi beklenmektedir.
Demografik fırsat penceresi, bağımlı nüfusun çalışma çağı nüfusunun yarısından az olduğu dönem olarak tanımlanmaktadır. Bu pencerenin, çocuk nüfus oranı %30’un, yaşlı nüfus oranı ise %15’in altında olduğunda açık olduğu kabul edilir. Projeksiyonlar, 2030’ların ilk yarısında yaşlı nüfus oranının %15’i aşmasıyla bu pencerenin kapanacağını öngörmektedir.
Kaynak: AA
