Çocukların Yaratıcılığında Ebeveynlerin Rolü

Ebeveynler istemeden de olsa bazı davranışlarla çocuklarının yaratıcılığını ve hayal gücünü söndürebilir. Bu davranışların bilincinde olmak ve ve çözüm üretmek yaratıcılığı ve hayal gücünü geri kazandırabilir.
Başarının yapı taşı olan yaratıcı düşünme becerisi çocuklukta ebeveynlerin tutum ve davranışlarıyla biçimleniyor. Yaratıcı düşünme sanatsal yetenekten çok daha fazlasını içeriyor. Problem çözme, eleştirel düşünme, yenilikçi olma….
Öyleyse, ebeveynlerin bu davranışlarından kaçınmaları mümkün mü? Mümünse nasıl?
Yaratıcılığın baskılandığı olumsuz tutum ve eleştiri
Çocukların kendilerini ifade etme ve yaratıcı düşünme becerileri, çevrelerinden aldıkları destek ve teşvikle gelişir. Ancak, sürekli eleştiriye maruz kalmak ve olumsuz geri bildirim almak, onların özgüvenini sarsabilir ve yaratıcı süreçlerini olumsuz etkileyebilir. Bu durumda, çocukların yeni fikirler üretme yeteneği ile farklı bakış açıları geliştirme kabiliyeti sınırlanır. Sonuç olarak, çocuklar daha içe kapanık hale gelir ve risk almaktan kaçınan bireyler olabilirler.
Peki, ebeveynlerin hangi tutumları çocukların yaratıcı düşünme süreçlerini etkiler?
Aşırı eleştiri: Çocuğa hata yapma payı vermeden sürekli eleştirmek ve olumsuz geri bildirimlerde bulunmak özgüveni zedeleyebilir ve yaratıcılığını bastırabilir. Hata yapma fırsatı vererek yapıcı geri bildirimler çocuğu teşvik ediyor.
Mükemmelliyetçilik: Mükemmeliyetçilik algısıyla çocuğun risk almadan bir şeyler çıkarmasını beklemek yaratıcılık kabiliyetine ket vurdurur. Oysa ki yaratıcılık deneme-yanılma yoluyla kazanılır.
Karşılaştırma: Çocuğu başka çocuklarla kıyaslamadan olduğu gibi kabul etmemek özgüvenini zedeler ve yaratıcılığını bastırır. Halbuki her çocuk kendine özeldir ve çeşit çeşit becerileri vardır.
Aşırı korumacılık: Çocuk aşırı korumacı şekilde yetiştirilirse bağımsız düşünme öğretisini geliştiremez. Fakat her birey olduğu gibi çocukların da özgürlüğe ihtiyaçları vardır.
Çocuğun yaratıcı faaliyetlerine ilgisizlik: Çocuklarla birlikte yaratıcı faaliyetlerde bulunmamak potansiyelini engelleyebilir. Lakin birlikte etkinlik yapmak çocuğu motive eder.
Yetersiz destek ve teşvik: Çocuğu sürekli en iyiyi yapmaya teşvik etmemek, çabasını desteklememek ve takdir etmemek çocuğun yaratıcılığını bastırabilir. Ancak çabaların desteği çocuğu daha iyiyi yapmaya teşvik eder.
Çocuğun yaratıcılığını desteklemek için neler yapılabilir?
Her ebeveynin hayali yaratıcı çocuklar yetiştirmektir. Yaratıcı çocuklar, çevreyi farklı gözlerle gözlemlerler, problemler karşısında yenilikçi çözümler sunarak hayal güçlerini özgürce kullanırlar.
Fikirlerini dinleyin ve saygıyla karşılayın: Yargılamadan ve eleştirmeden dinlemek onların, özgüvenlerini geliştirmelerine ve kendilerini rahat hissetmelerine yardımcı olur.
Yaratıcı çabalarını takdir edin ve motive edin: Her insan gibi çocukların da takdir sözleri duymaya haliyle motive olmaya ihtiyacı vardır. Bu tür takdirler çocukları bu tarz aktivitelerde teşvik eder.
Hatalar yapmaktan korkmamaları için onları teşvik edin: Yaratıcılığın en büyük engellerinden birisi de hata yapmaktan korkmaktır. Ebeveynler çocukların hatalarından korkmamaları ve hatalarını öğrenmek için fırsat olarak görmelerini söyleyerek teşvik etmelidirler.
Deney yapmalarına ve yeni şeyler keşfetmelerine izin verin: Çocukların merak duygusunu beslemek ve hayal güçlerini geliştirmek için deney yapmalarına ve yeni şeyler keşfetmelerine fırsat verin.
Farklı fikirlere ve bakış açılarına açık olun: Ebeveynler, çocuklarının farklı bakış açılarına saygı göstererek, problem çözme becerilerini geliştirmede fırsat sağlayabilirler.
Destekleyici ve teşvik edici ortam yaratın: Çocukların güvende hissetmeleri ve yaratıcı potansiyellerini özgürce ifade etmeleri için destekleyici ve teşvik edici ortam yaratılmalıdır.
Yaratıcı faaliyetler katılmaları için onları teşvik edin: Çeşitli kültürel aktiviteler çovuklara farklı ilgi alanları oluşturmak için yardımcı olur.